Wat is een vakmaatje?
Vakmaatjes zijn docenten in Nederland die in gesprek willen gaan met een vluchteling die in het bezit is van een (buitenlandse) onderwijsbevoegdheid.
Het doel is dat de docentvluchteling zich kan oriënteren op het Nederlandse onderwijs. Door in gesprek te gaan met een ervaren docent en mogelijk ook de docent op school te bezoeken, hopen we dat zij een goed beeld krijgen en enthousiast worden voor het onderwijs in Nederland. Daarnaast is dit een goede mogelijkheid om de Nederlandse taal te verbeteren en vaktermen te leren.
Als de docentvluchteling enthousiast is naar aanleiding van deze oriëntatie, status heeft en over het juiste taalniveau Nederlands beschikt, kan deze zich aanmelden voor een van de bestaande leerwerktrajecten voor statushouders (bijvoorbeeld Statushouders voor de Klas) die verder voorbereiden op het onderwijs in Nederland.
De exacte inhoud en tijdsinvestering van het ‘vakmaatje’ wordt door de koppels zelf ingevuld, op basis van wederzijdse mogelijkheden. Voorbeelden van wat je als koppel kan doen tijdens de afspraken zijn: boeken bekijken van het betreffende vak, samen lessen (didactiek en taal) in de Welkom-app bekijken en een les bijwonen.
Ervaringen van vakmaatjes
Sinds de start van het vakmaatjesproject zijn er al meerdere koppels van vakmaatjes en docentvluchtelingen gevormd. Ieder koppel is vrij om op zijn eigen manier invulling te geven aan de ontmoetingen. Om een beeld te krijgen van hoe deze ontmoetingen eruit kunnen zien, hebben twee vakmaatjes hun ervaringen gedeeld: ‘De docentvluchteling kwam gemiddeld, om de week, een uur bij mij op school, waarbij wij vanaf de tweede keer probeerden Nederlands met elkaar te spreken.’ En: ‘Elke maandag om 18:00u precies heb ik via Skype contact met mijn docentvluchteling. Al vanaf de eerste ontmoeting is er sprake van wederzijds vertrouwen.’ Deze vakmaatjes hebben dus regelmatig contact met de docentvluchteling, maar er zijn ook koppels die minder regelmatig en langdurig contact hebben.
Onderwerpen die aan bod komen in de ontmoetingen van deze vakmaatjes zijn onder anderen het examenprogramma, de onderwijscultuur, de onderwijsontwikkelingen en de methodes die gebruikt worden op school. ‘Ik verwees naar de informatieve site (examenblad.nl), YouTube en de bibliotheek. Het bleek voor de docentvluchteling erg waardevol om docenten te zien lesgeven aan Nederlandse leerlingen op YouTube. Dit gaf een goed beeld over hoe de interactie is tussen leerling en docent en de didaktiek.’
Bovendien komt de Nederlandse taal aan bod. Dit is voor docentvluchtelingen een belangrijke stap op de route naar het docentschap in Nederland: ‘We spreken over de wiskundesommen die de docentvluchteling behandelt als bijlesleraar: hoe kun je die het beste uitleggen in het Nederlands? Eens te meer realiseer ik me hoe moeilijk het Nederlands is. Kan iemand mij uitleggen waarom in het woord ‘tafel’ de klemtoon op de eerste lettergreep ligt en bij het woord ‘tabel’ op de tweede lettergreep?’.
Wij merken in de kennismakingsgesprekken met de docentvluchtelingen dat ze erg gemotiveerd zijn en graag willen leren. Zo merkt een vakmaatje ook op: ‘De docentvluchteling studeert dagelijks anderhalf uur op het verbeteren van zijn Nederlands, staat open voor kritiek en vraagt om verbeteringen.’
Een van de vakmaatjes geeft aan dat deze ontmoetingen voor een docentvluchteling vaak een fijne manier zijn om de week te vullen, ‘omdat er weinig te doen is voor iemand die in een AZC zit’.
Niet alleen voor de docentvluchteling, maar ook voor de vakmaatjes zelf zijn de samenkomsten waardevol: ‘Ik geniet van onze ontmoetingen.’ En: ‘Het is mooi om iemand te kunnen helpen in het oerwoud van ons wiskundeonderwijs en een eer om vakmaatje te zijn.’
Hoe meld ik me aan om vakmaatje te worden?
Op dit moment is het alleen mogelijk om vakmaatje te worden voor het schoolvak wiskunde. Je kan je hier aanmelden om vakmaatje te worden voor het vak wiskunde. Dit project loopt via de Werkgroep Welkom van de Nederlandse Vereniging van Wiskundeleraren, voor meer informatie over deze werkgroep klik hier. Een van de leden van de Werkgroep Welkom voert voor het koppelen van een docentvluchteling aan een vakmaatje altijd een kort gesprek met de docentvluchteling. Hierin komen onder andere leservaring en taalniveau aan de orde. Als de werkgroep vervolgens denkt een koppeling te kunnen maken, wordt er altijd eerst gevraagd of het vakmaatje daar nog interesse in heeft.
Let op: het kan zijn dat het na aanmelding een tijd duurt voordat je als vakmaatje gekoppeld wordt aan een docentvluchteling. Voor docentvluchtelingen is het lastig om te reizen, dus een koppeling kan alleen plaatsvinden met een docentvluchteling die erg dicht in de buurt verblijft.