Diploma en onderwijsbevoegdheid
Als je in Nederland docent (leraar) wilt worden, moet je diploma aan bepaalde eisen voldoen. Ook heb je een Nederlandse onderwijsbevoegdheid (lesbevoegdheid) nodig. Alleen dan kun je een vaste aanstelling op een school krijgen. Het tekort aan leraren in Nederland is groot. Het gevolg is dat sommige scholen onbevoegde docenten of docenten met weinig taalvaardigheid tijdelijk (voor een paar maanden) werk geven. Dat is niet prettig, want je bent dan nooit zeker van werk of een vaste baan.
Diplomawaardering
DUO is de organisatie die controleert of jouw diploma én de onderwijsbevoegdheid uit jouw thuisland voldoende zijn om in Nederland les te geven.
In sommige landen is de lerarenopleiding goed vergelijkbaar met die in Nederland. Dan geeft DUO een onderwijsbevoegdheid om les te geven in Nederland: er wordt vermeld voor welke leerlingen die onderwijsbevoegdheid geldig is, bijvoorbeeld: ‘voor leerlingen van 10 tot 14 jaar’ of ‘voor leerlingen van 12 tot 18 jaar’. Dan weet je in welke klassen je les mag geven.
Termijn
Het duurt ongeveer 2 maanden voordat DUO besluit over je aanvraag. Stuur je aanvraag daarom zo snel mogelijk op als je status hebt gekregen.
Geeft DUO je geen onderwijsbevoegdheid?
Als je diploma en onderwijsbevoegdheid volgens DUO niet voldoende zijn om in Nederland les te geven, is een (aanvullende) lerarenopleiding nodig. Lerarenopleidingen zijn er op hogescholen en universiteiten. Zoek een lerarenopleiding bij jou in de buurt en vraag om een oriënterend gesprek. Als je kunt aantonen dat je bepaalde onderdelen van de lerarenopleiding al hebt gedaan, kan een lerarenopleiding je daarvoor soms vrijstelling geven. Als je aan een hogeschool of universiteit gaat studeren, moet je taalniveau Nederlands B2 zijn.
Tip 1: Meld je aan bij UAF voor advies. En vergeet niet met je contactpersoon bij je gemeente te overleggen.
Tip 2: Informatie over de kosten van een lerarenopleiding vind je bij het Onderwijsloket.
Wat heb je nodig voor de aanvraag?
Als docentvluchteling moet je twee delen laten waarderen: jouw diploma en je onderwijsbevoegdheid.
Je hebt daarvoor de volgende bewijsstukken (documenten) nodig:
1. Een kopie van je paspoort, identiteitsbewijs of verblijfsdocument.
2. Een chronologisch overzicht van je opleidingen en werkervaring.
3. Kopie(ën) van je hoger onderwijsdiploma(‘s).
4. Kopie(ën) van je cijferlijst(en) of diplomasupplement, behorend bij je hoger onderwijsdiploma(‘s).
Eventueel:
5. Een document waaruit blijkt dat je mag werken als leraar.
6. Een kopie van een IDW diplomawaardering als je je diploma al bij IDW heb laten waarderen.
Let op: als je deze documenten niet in het Nederlands, Engels of Duits hebt, moet je een beëdigde vertaling meesturen. Dit is een vertaling van een in Nederland, of in eigen land beëdigde vertaler, voorzien van een stempel van de vertaler.
Waardering aanvragen
Als je deze documenten allemaal hebt, kun je de aanvraag gaan doen.
Doorloop dan de volgende stappen:
Stap A
Ga naar de aanvraagpagina van DUO.
Kies: Werken als leraar.
Klik onder Aanvragen en aanmelden op de groene balk: Aanvragen erkenning beroepskwalificatie leraar.
Stap B
Je gaat nu de volgende 7 stappen op deze website doen:
Stap 1 van 7
Kies Leraar voortgezet onderwijs.
Geef aan in welk land je de opleiding hebt gevolgd.
Waar wilt u werken? Kruis aan: Op Nederlandstalige scholen.
Geef aan in welk vak je lesgeeft (bijvoorbeeld wiskunde, Frans, informatica)
Als je in twee vakken les kunt geven, kun je met de + nog een tweede vak toevoegen.
Kies Verder.
Stap 2 van 7
Lees de tekst (als controle) en kies Verder.
Stap 3 van 7
Vul je voornaam, (eventueel voorvoegsel), achternaam, geslacht en geboortedatum in.
Kies Verder.
Stap 4 en 5 van 7
Je kunt kiezen of je alles zelf invult en alle post alleen zelf ontvangt. Of je kiest dat een waarnemer jou helpt en de post ontvangt (bijvoorbeeld een contactpersoon van COA, VWN of gemeente of een vriend).
Als je voor Ikzelf kiest, geef je bij stap 5 jouw mailadres, eventueel je telefoonnummer en adresgegevens op.
Kies je voor Waarnemer, dan vult zij/hij haar/zijn gegevens in. Je moet dan samen met de waarnemer een Machtiging invullen: jij geeft toestemming aan de zaakwaarnemer.
Stap 6 van 7
Je voegt hier alle bewijsstukken toe (zie hierboven).
Als je klaar bent met uploaden, kies je Verder.
Stap 7 van 7
Controleer het overzicht nauwkeurig. Kies Ga terug als er iets nog niet juist is.
Is alles goed, zet dan onderaan twee vinkjes (Ik verklaar dat …) en kies Versturen.
Lukt het online niet?
Onder Stap 2 op de website staat hoe je het schriftelijk kunt doen. Daarvoor heb je een print nodig van de pdf met de titel Erkenning niet EU-beroepskwalificaties onderwijspersoneel.
Je kunt de pdf op je computer invullen (intikken) en dan het ingevulde formulier printen. Of je maakt een print van de pdf en vult dan handmatig de gegevens in.
Tips bij het invullen van het aanvraagformulier
Bij 1.5
Je kunt kiezen dat je het formulier zelf of dat een contactpersoon het voor jou regelt, bijvoorbeeld iemand van Vluchtelingenwerk of iemand die je goed kent. Als je het zelf invult, hoef je bij 1.6 niets in te vullen.
Bij 3.1
Je kruist aan: Leraar voortgezet onderwijs in het vak/de vakken:
en daarna vul je het vak (of de vakken) in waarvoor je onderwijsbevoegdheid aanvraagt.
Bij 3.2
Voor docenten in het VO (middelbaar onderwijs) is er geen taaleis. Je hoeft bij 3.2 dus niets aan te kruisen. Let op: als je als docent gaat werken, zal je Nederlands natuurlijk wel goed (minstens B2) moeten zijn.
Stap 4
Stuur op naar (en bewaar een pdf of kopie):
Dienst Uitvoering Onderwijs
Afdeling Diploma-erkenning en Legalisatie
Postbus 30157
9700 LJ Groningen
Meer informatie over diplomawaardering?
Kijk hier.
Het resultaat: erkenning onderwijsbevoegdheid
Als je onderwijsbevoegdheid wordt erkend, krijg je een brief van DUO.
In die brief staat aan welke leerlingen je les mag geven, bijvoorbeeld:
“… bevoegdheid tot het geven van voortgezet onderwijs in het vak natuurkunde aan kinderen in de leeftijd van 12 tot en met 14 jaar in het voorbereidend wetenschappelijk onderwijs (vwo), hoger algemeen voortgezet onderwijs (havo), middelbaar algemeen voortgezet onderwijs (mavo) en voorbereidend beroepsonderwijs (vbo).” Lees hier in welke klassen je dan les mag geven.